Tên khác
Tên thường gọi: Côn bố còn gọi là Luân bố (纶布), Hải côn bố (海昆布), Rau Câu. Hải đới. Nga chưởng thái .
Tên tiếng Trung: 昆布
Tên khoa học: Laminaria japonica Aresch.Ecklonia kurome Okam.
Họ khoa học: thuộc họ Côn bố (Laminariaceae)
Cây Côn bố
(Mô tả, hình ảnh cây Côn bố, phân bố, thu hái, chế biến, thành phần hóa học, tác dụng dược lý…)
Mô tả
Côn bố Laminaria japonica là một loại tảo dẹt, màu nâu, có những móc để bám vào tảng đá ngoài biển, một bộ phận hình trụ nom như thân và một bộ phận dẹt và dài nom như lá. Bộ phận giống như lá của côn bố dài khoảng 60cm, rộng 5-6cm, giữa dày, mép mỏng thành hình lượn sóng. Phần lá dẹt của nga chưởng thái dài rộng khoảng 15-30cm, dày 1,5-2mm, hai cánh xẻ như lông chim, thùy hình lưỡi dài, mép có răng cưa nhỏ.
Bộ phận dùng:
Toàn cây.
Phân bố:
Vị thuốc này ta chưa thấy có khai thác, còn nhập của Trung quốc. Côn bố mọc lên hoang ở các vùng biển Liêu ninh, Sơn đông, Phúc kiến. Theo những tài liệu cũ, ở ven biển việt nam có thể có loài Côn bố Laminaria flexicaulis nhưng chưa khai thác.
Thu hái và Bào chế:
Côn bố Vào mùa Hè, Thu, vớt dưới biển lên, ngâm vào nước sạch cho bớt vị mặn, vớt ra, để hơi khô, cắt thành sợi, phơi khô, để dành dùng.
Mô tả thuốc nam
Vị thuốc cuộn khúc lại thành cuộn hoặc bó lại thành từng bó tùy theo loại tảo mà vị thuốc có màu nâu xanh hay đen nâu, mặt ngoài thường phủ một ít tinh thể muối, mùi tanh, vị mặn.
Bảo quản:
Để nơi khô ráo.
Thành phần hóa học:
Trong côn bố có tới 60% hydrat cacbon, trong hydrat cacbon thành phần chủ đạo là angin, lactozan và pentozan. Ngoài ra còn chứa vitamin, protit và một ít chất béo. Tro toàn phần 14% trong đó có iot, kali, sắt, canxi.
Algin (do Stanfort tìm ra từ năm 1880) gồm chủ đạo là muối natri của axit anginic. Axìt anginic lại là một axit polymannuronic gồm nhiều đơn vị axit D-manuronic dưới dạng pyranoza liên kết cùng nhau ở 1 -4.
Tác dụng dược lý:
Thuốc giàu chất iod nên phòng Hỗ trợ liệu được bướu giáp do thiếu Iod.
Thuốc có công dụng hạ áp và hạ lipid huyết.
Chế phẩm của Côn bố tươi có công năng chống ho suyễn trên nhiều súc vật thí nghiệm.
Thành phần laminine trong loại Côn bố Thallus Laminariae có tác dụng khắc chế cơ trơn.
Vị thuốc Côn bố
(Công dụng, liều dùng, quy kinh, tính vị…)
Tính vị:
Côn bố vị mặn, tính hàn.
Qui kinh:
Côn bố Vào kinh Can, Vị và Thân.
Tác dụng:
– Côn bố Trừ đờm và nhuyễn kiên, lợi niệu.
– Bướu giáp biểu lộ như to cổ, cảm giác cứng Họng: Dùng Côn bố với Hải tảo, Hải cáp xác trong bài Côn Bố Hoàn.
– Phù chân hoặc toàn thân: Dùng Côn bố với Phục linh và Trạch tả.
Liều dùng:
Ngày dùng 10-15g.
Ứng dụng lâm sàng của vị thuốc Côn bố
Ngăn Chặn bướu giáp trạng và sưng tuyến lymphô ở cô
Côn bố 30g, sò 30g, sứa 30g, hạ khô thảo 15g, sắc uống hoặc dùng côn bố và tảo đuôi ngựa (sargassum) lượng bằng nhau, rang khô, nghiền bột, hoàn thành viên với nước cơm, mỗi ngày uống 2 lần, mỗi đợt 3g, 30 ngày là một liệu trình để Đẩy Lùi bướu giáp trạng và sưng tuyến lymphô ở cổ.
Hỗ trợ tuyến giáp trạng sưng to, lâu kết hạch, đờm tụ thành khối.
Côn bố sấy khô, tán thành bột, mỗi lần dùng 4g, bọc vào trong bông, dùng giấm hay rượu tốt ngâm, ngậm và nuốt dần nước cốt, hễ hết hơi thuốc lại thay miếng khác để Hạn Chế tràng nhạc, lao hạch, đờm hạch và bướu cổ. Hoặc dùng côn bố, huyền sâm, cải rừng tía, bán biên liên, mỗi vị 12 – 20g sắc uống để Chữa tuyến giáp trạng sưng to, lâu kết hạch, đờm tụ thành khối.
Đề Phòng viêm phế quản mạn tính, thủy thũng, khí kết tụ ở bàng quang, bướu cổ
Côn bố 10g, sinh khương 3 lát, đường đỏ lượng vừa đủ, sắc uống hoặc dùng côn bố 100g, bách bộ 100g, tri mẫu 200g, tất cả đem sao với mật rồi ngâm với rượu trắng cao độ, sau 7 ngày thì dùng được, uống mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 10ml để Đề Phòng viêm phế quản mạn tính. Côn bố 12g kết hợp với quất hạch 12g, mẫu lệ 12g và tiểu hồi 8g, sắc uống để chữa điều Phòng Lại đới hạ (khí hư) và tinh hoàn sưng đau. Côn bố 60g, hành tươi 1 nắm thái nhỏ, hai thứ sắc kỹ cho nhừ rồi chế thêm gừng tươi, hạt tiêu và gia vị vừa đủ, dùng làm canh ăn để Phòng Chống thủy thũng, khí kết tụ ở bàng quang, bướu cổ.
Đẩy Lùi chứng sưng đau hạch lymphô
Côn bố, hải tảo và phục linh lượng bằng nhau 10g, xuyên sơn giáp 5g, toàn yết 3g, long đởm thảo 10g, đương quy 10g và đào nhân lượng bằng nhau 6g, mọi thứ sấy khô tán bột, làm hoàn, mỗi lần uống 6g, ngày 2 lần hoặc dùng côn bố, huyền sâm đều 10g, mẫu lệ, hạ khô thảo lượng bằng nhau 15g, cương tàm 5g, sấy khô tán bột, mỗi đợt uống 10g, ngày 2 lần để Chữa Trị chứng sưng đau hạch lymphô.
Trị cao huyết áp:
Dùng bột Côn bố điều Ngăn Lại liệu Cao huyết áp 110 ca, tỷ lệ kết quả 76,4% (Nông trường nuôi trồng Hải đới huyện Bình dương tỉnh Triết giang, tờ Thông tin Trung thảo dược 1974,3:39).
Trị sưng hạch lâm ba:
Hải long hoàn: Côn bố, Hải tảo, Phục linh đều 10g, Xuyên sơn giáp 5g, Toàn yết 3g, Long đởm thảo 10g, Đương qui 10g, Đào nhân 6g làm hoàn. Mỗi lần uống 6g, ngày 2 lần.
Côn bố, Huyền sâm đều 10g, Mẫu lệ, Hạ khô thảo đều 15g, Cương tàm 5g, làm thuốc tán. Mỗi lần uống 10g, ngày 2 lần.
Tham khảo:
“Côn” có nghĩa là cùng, là giống, “bố” là vải, vì vị thuốc này dài như tấm vải nên được đặt tên như vậy. Vào hai mùa hạ và thu, người ta vớt côn bố ở biển lên, nhặt bỏ tạp chất, ngâm nước rửa cho sạch để héo, cắt nhỏ thành sợi phơi khô để dùng. Người châu Á hay nấu côn bố với đậu cho mau mềm và ăn dễ tiêu. Ngoài ra, còn dùng côn bố xào nấu với cà rốt, củ cải để làm thức ăn và chữa bệnh.
Bài viết Cây Thuốc Côn bố Tại HCM? được tổng hợp và biên tập bởi: Thảo Dược Tấn Phát Hcm. Mọi ý kiến đóng góp và phản hồi vui lòng gửi Liên Hệ cho Tấn Phát Co.,ltd. Xin cảm ơn.