Giải đáp thắc mắc
Nhục đậu khấu là gì? Công dụng và bài thuốc trị bệnh từ nhục đậu khấu?
Mục Lục
Nhục đậu khấu hay còn gọi ngọc khấu đây là một vị thuốc quen thuộc trong Đông y. Trong đậu khấu có chứa tinh dầu, các axit béo như các loại nhân hạt, ….. rất tốt cho sức khỏe . Vậy để tìm hiểu nhục đậu khấu là gì? Công dụng của nhục đậu khấu là gì? Bài thuốc trị bệnh như thế nào? thì các bạn cùng với Thảo Dược Tấn Phát tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.
Nhục đậu khấu là gì?
- Nhục đậu khấu hay còn gọi là nhục quả hoặc ngọc quả. Có tên khoa học là Myristica fragrans Houtt và thuộc họ Myristicaceae (Nhục đậu khấu).
- Cây đậu khấu là loại thực vật thân gỗ, nhẵn và to, có chiều cao khoảng từ 8m – 10m. Lá cây mọc sole, có dạng elip, phiến lá hình mác, đỉnh lá ngắn, gốc lá rộng, gân lá mọc đối xứng 2 bên. Hoa mọc thành xim ở các kẽ lá, các cụm hoa dài từ 1cm – 3cm, các thùy hoa có hình bầu dục hoặc hình tam giác; hoa có màu vàng trắng.
- Quả hạch có dạng hình cầu hoặc hình quả lê. Quả thường mọc đơn, cuống ngắn hoặc dài tùy kích thước khiến cho quả buông thõng xuống. Khi quả chín thì đáy quả sẽ nở ra theo chiều dọc thành 2 mảnh lộ ra phần hạt bên trong. Bên trong quả có hạt, vỏ hạt dày và được bao bọc bởi 1 lớp áo màu hồng.
Thu hái và chế biến nhục đậu khấu:
- Người dân thường thu hái cây đậu khấu đã trồng được 7 năm và có thể thu hoạch liên tục trong từ 60 – 70 năm. Vào năm cây 25 tuổi là thu hoạch tốt nhất và ổn định.
- Mỗi năm bạn thu hoạch 2 lần vào tháng 4 – tháng 6 và tháng 11 – tháng 12.
- Sau khi thu hái thì bạn tách riêng phần vỏ quả giữ lại phần áo quả rồi đem ngâm dược liệu với muối, sau đó đem sấy hoặc phơi khô.
- Bạn có thể hông dược liệu với lửa nhỏ cho đến khi lắc nghe có tiếng lóc cóc là được. Để sấy hoặc làm khô thường kéo dài 2 tháng. Tiếp theo thì tách phần vỏ quả để lấy phần nhân và phân loại theo kích thước hạt để đem ngâm nước vôi để ngăn ngừa nấm mốc và ngăn ngừa côn trùng.
- Bộ phận được sử dụng là phần nhục đậu khấu ( phần nhân phơi hoặc sấy khô ) và nhục ngọc quả ( phần áo màu hồng của hạt đã được phơi hoặc sấy khô ).

Công dụng của nhục đấu khấu tại Tấn Phát
Theo y học hiện đại thì thì nhục đậu khấu có chứa khoảng 8% tinh dầu, chất nhựa, pectic, các axit béo tương tự như các loại nhân hạt. Tinh dầu của dược liệu có màu đỏ nhạt hay không màu, rất lỏng và có mùi nồng.
Theo y học cổ truyền thì nhục đậu khấu là loại dược liệu có vị cay, đắng nhưng hơi chát, tính ấm, có mùi thơm và có độc. Quy vào kinh vị, tù, đại tràng nên có rất nhiều công dụng trị bệnh hiệu quả. Sau đây là một số công dụng của nhục đậu khấu như là:

- Tăng cường hệ miễn dịch: Trong dược liệu có chứa nhiều khoáng chất và vitamin giúp cơ thể ngăn ngừa các gốc tự do và tăng sức đề kháng.
- Giúp đào thải độc tố: Trong ngọc quả có chứa hàm lượng magie và chất chống oxy hóa cao nên giúp ức chế sự phát triển của các gốc tự do và kích hoạt các enzym hỗ trợ đào thải độc tố.
- Tăng cường chức năng não bộ: trong đậu khấu có chứa hợp chất myristicin – đây là hợp chất có thể hỗ trợ tăng cường trí nhớ, kích thích hệ thần kinh và ngăn ngừa bệnh Alzheimer.
- Trị mất ngủ: Hạt có thể làm dịu căng thẳng và tăng cường giải phóng Serotonin giúp an thần và dễ đi vào giấc ngủ sâu và ngon hơn.
- Trị trầm cảm: Hoạt chất Elemicin và Myristicin trong nhục đậu khấu giúp tăng chất dẫn truyền thần kinh ở não bộ giúp an thần và giảm căng thẳng.
- Giúp kháng khuẩn: Chất axit Myristic của đậu khấu nên giúp ức chế các vi khuẩn có hại cho sức khỏe và tăng cường hệ miễn dịch.
- Tăng cường hệ tiêu hóa: Chất xơ có trong nhục quả giúp ngăn ngừa táo bón đối với người bị sốt rét và người kén ăn; cùng với đó giúp tăng cường hệ thống tiêu hóa.
- Giảm đau nhức xương khớp và cơ bắp: Tình dầu của nhục đậu khấu có thể tinh chiết thành dạng bơ đậu khấu để xoa bóp cho người bị đau nhức và từ đó giúp giảm đau nhức cơ, khớp, giảm đau mỏi, chống viêm,…. Ngoải ra hàm lượng canxi trong xương giúp làm chậm quá trình lão hóa, nâng cao sức khỏe xương khớp.
- Ức chế sự phát triển khối u: Các hoạt chất của enzym trong ngọc quả giúp chuyển hóa ung thư và giúp ức chế sự phát triển của khối u.
- Giúp lưu thông máu: Tinh dầu của đậu khấu giúp tăng cường tuần hoàn máu và từ đó giúp giảm huyết áp, tăng cường hệ thống của tim mạch và giúp làm giãn mạch máu.
Bài thuốc trị bệnh từ nhục đậu khấu
Nhục đậu khấu là một vị thuốc có mùi thơm đặc trưng được sử dụng trong cả Đông y và Tây Y. Từ những công dụng của nhục đậu khấu nên dược liệu có những bài thuốc trị bệnh như sau:

Điều trị rối loạn tiêu hóa
- Nguyên liệu: 30g sa nhân; 40g đinh hương, 80g nhục đậu khấu, 100g nhục quế, 250g bột canxi cacbonat, 500g đường.
- Thực hiện: Đem nguyên liệu đi tán thành bột mịn. Mỗi ngày dùng khoảng 0,5g – 4g để pha nước ấm uống.
Trị đau bụng, ruột kêu
- Chuẩn bị 1g nhục đậu khấu đã bỏ vỏ rồi nghiên nhỏ. Sau đó bạn trộn với 2g miến trắng với nước gừng tươi trộn chung với nhau rồi để trộn thành bột thuốc. Mỗi ngày dùng 2 lần và mỗi lần dùng 3g nước cơm.
Điều trị chứng chán ăn
- Nguyên liệu: kinh phấn, nhục đậu khấu, binh lang mỗi loại có liều lượng bằng nhau; hắc sửu khoảng 1.5g
- Thực hiện: Đem nguyên liệu tán thành bột mịn để uống và vo viên để uống. Mỗi ngày dùng 3 lần và mỗi lần khoảng 20 viên.
Trị chứng chán ăn
- Lấy 1 quả đậu khấu khoét 3 lỗ rỗng rồi bỏ 3 cục nhũ hương nhỏ vào trong và chặn kín. Mỗi ngày 1 lần và mỗi lần 5g uống với nước cơm. Đối với trẻ em thì mỗi lần khoảng 2.5g
Trị đau bụng, ăn không tiêu
- Nguyên liệu: đinh hương 0.2g và nhục quả 0.5g
- Thực hiện: Đem dược liệu đi tán thành bột mịn. Chia làm 3 lần uống mỗi ngày và hòa bột thuốc với đường sữa để uống.
Trị tiêu chảy
- Nguyên liệu: bổ cốt chi 10g; ngũ vị tử và nhục đậu khấu mỗi loại 5g; sơn thù du 4gr; đại táo 3 quả và 3 lát gừng.
- Thực hiện: Đem nguyên liệu đi sắc để uống. Các bạn uống trước khi ngủ nhớ pha thêm nước.
Điều trị rong kinh và đau lưng
- Nguyên liệu: ngọn cây gai mèo, long não, bột đậu khấu, bạch hoa xà, bạch đậu khấu, đinh hương liều lượng bằng nhau.
- Thực hiện: Đem nguyên liệu đi tán thành bột để uống uống. Mỗi ngày dùng 2 lần và mỗi lần dùng từ 0.75g – 1g bột thuốc. Bột thuốc uống chung với mật ong nhé.
Lưu ý khi sử dụng nhục đậu khấu
- Không nên sử dụng liều lượng nhục quả quá nhiều. Vì có thể gây ra các tác dụng phụ như là thần trí không rõ, chóng mắt, thậm chí là tử vong.
- Người bị nhiệt tả và nhiệt lỵ thì không nên dùng nhục đậu khấu.