Giải đáp thắc mắc
Tác dụng của cây chỉ thiên? Bài thuốc trị bệnh từ cây chỉ thiên?
Mục Lục
Cây chỉ thiên là loại thảo dược mọc hoang quen thuộc trong Đông Y. Dược liệu có nhiều thành phần dinh dưỡng cho lợi cho sức khỏe chúng ta. Các bạn cùng với Dược Liệu Tấn Phát tìm hiểu qua bài viết dưới đây để biết thêm về tác dụng và bài thuốc trị bệnh từ cây chỉ thiên nhé.
Tìm hiểu cây chỉ thiên
- Tên gọi khác: Cúc chỉ thiên, cỏ lưỡi mèo, địa đảm cầu, bồ công anh, khổ địa đảm, địa đảm thảo,…
- Tên khoa học là : Elephantopus scaber L.
- Thuộc họ: Cúc( Asteraceae)
- Đây là loại thực vật thân thảo, sống dai, có chiều cao trung bình từ 20cm – 50cm. Thân cây dạng hình trụ được bao bọc bởi lớp lông thô cứng, trên thân không chứa lá. Lá mọc ở gốc thành hoa thị, tỏa tròn, hình mác, có màu xanh đậm, men theo cuống ôm lấy thân, đầu tù, các lá đều có răng cưa nhỏ và lông trắng nhiều nhất là ở gân. Hoa mọc thành xim, trong mỗi đầu đều chứa 4 hoa nhỏ màu tím hoặc màu tím hồng, tràng hình ống, bao phấn có tai. Dạng quả bế hình thoi, 5 cạnh lồi bên ngoài.
- Cây dễ nhầm lẫn với cây chỉ thiên dại – Cây cùng họ, lá hẹp và cụm hoa ở dạng bông.
- Cây phân bố rộng khắp thế giới, tập trung nhiều ở Châu Mỹ. Ở Việt Nam thì có 3 loại, 2 loại thường được dùng làm thuốc. Cây xuất hiện ở những vùng núi cao có chiều cao khoảng 1500m đến trung du, đồng bằng và các đảo.
- Trong thành phần tự nhiên của cây có chứa nhiều hợp chất có tác dụng tốt cho sức khỏe như: elephantin, elephantopin, lupeol acetat, isodeoxyelephantopin…
Tác dụng của cây chỉ thiên
Theo Đông y thì chỉ thiên là loại dược liệu có vị đắng, tính mát, quy vào 2 kinh. Cùng với những thành phần dinh dưỡng nên dược liệu có những tác dụng sau:
- Giúp giảm sốt, giải cảm
- Trị ho, viêm họng
- Trị đau họng, đau mắt đỏ
- Chữa chảy máu mũi thường xuyên
- Điều trị chứng tiêu chảy, phân lỏng
- Trị vàng da, hỗ trợ chữa viêm gan
- Điều trị viêm thận phù nhũng
- Điều trị nhọt, viêm da
- Trị viêm loét dạ dày
- Trị viêm xoang
- Điều trị viêm gan do virus
- Điều trị bệnh bạch đới, khí hư
- Điều trị rối loạn kinh nguyệt
- Bảo vệ hệ tim mạch
- Giúp giảm đau
- Trị đau dạ dày
- Giúp lợi tiểu
- Giúp bổ máu, bồi bổ sức khỏe sau sinh
- Trị giun sán
- Điều trị bệnh lậu mạn tính
- Điều trị bệnh về đường phổi
Bài thuốc trị bệnh từ cây chỉ thiên
Trị viêm xoang
- Nguyên liệu: lá chỉ thiên và lá bướm bạc mỗi vị 10gr, 2gr núc nác
- Thực hiện: Sắc cùng 1 lít nước trên bếp, đến khi cạn còn 750ml thì chắt nước để uống.
Điều trị viêm họng đỏ hoặc viêm amidan cấp tính
- Chuẩn bị 50g chỉ thiên tươi đem đi sắc uống. Chia làm 3 lần uống. Mỗi ngày dùng 1 thang.
- Hay bạn có thấy lấy 10gr cây chỉ thiên khô. Hãm dược liệu cùng với 300ml nước sôi trong 20p. Chia thuốc làm nhiều lần uống trong ngày thay cho nước trà.
- Theo cách khác thì chuẩn bị rễ dâu tằm và chè dây mỗi loại 20g; chỉ thiên khô 30g. Đem nguyên liệu đi hãm với 700ml nước sôi trong nửa tiếng. Các bạn chia thành nhiều lần uống.
Trị ho
- Nguyên liệu: 1 vỏ quýt, 1 quả chanh, 1 cây húng lủi, 3 lát gừng sống; cam thảo đất, cây ớt, rễ tranh, cải trời, đậu xanh, lá bồ bồ, cây chỉ thiên mỗi loại 1 nắm.
- Thực hiện: Đem nguyên liệu đi sắc uống. Chia làm 2 lần uống trong ngày, uống khi còn nóng và uống cách nhau 6 tiếng.
Điều trị hen suyễn
- Nguyên liệu: bông tranh 20g; ngải cứu và diêm tiêu mỗi loại 50g; cà độc dược và lá chỉ thiên mỗi loại 100g
- Thực hiện: Đem nguyên liệu làm sạch rồi phơi khô. Sau đó đem đi giã nát rồi trộn chung. Cho dược liệu vào giất bản cuộn thành điếu rồi sấy khô. Khi mà bệnh nhân lên cơn thì lấy 1 điếu ra đốt cháy ra khói, lấy khăn mặt ướt che mặt hít khói thì cơn hen sẽ được chặn hoặc là lên cơn nhẹ.
Trị chảy máu mũi
- Nguyên liệu: 20-30gr chỉ thiên cùng với 1 gan lợn
- Thực hiện: Đem gan đi hầm cùng với dược liệu trên bếp đến khi mềm nhừ, ăn gan và láy cả nước để uống. Sử dụng liên tục từ 3-4 ngày.
Bài thuốc chữa loét miệng, lưỡi :
- Chuẩn bị 30g cây chỉ thiên sắc với 2 lít nước. Uống liên tục trong 3-5 ngày.
Lưu ý
- Các bài thuốc dân gian thường có công dụng chậm nên cần kiên trì sử dụng.
- Chỉ dùng dược liệu khi người bị cảm lạnh, viêm xoang, viêm mũi, ho,…
- Những người có sức khỏe yếu, người nhẹ cân, người bị huyết áp cao, người bị rối loạn tiêu hóa, cơ thể bị hàn thì không nên dùng dược liệu.
- Phụ nữ mang thai hoặc cho con bú thì không nên dùng
- Người đang sử dụng thuốc Tây thì không nên dùng.
- Có thể dùng cây chỉ thiên để điều trị viêm xoang theo dạng tươi, khô, sắc uống hoặc pha trà, ngoài ra chúng còn được tán bột để dùng dưới dạng viên.
- Không nên lạm dụng dược liệu quá nhiều và chỉ nên dùng 1 liều lượng vừa phải để sử dụng trị bệnh.
- Trước khi dùng cây chỉ thiên để điều trị, bệnh nhân cần phải đi khám và chẩn đoán nặng hay nhẹ thông qua y học hiện đại.
- Cần phân biệt rõ giữa cây chỉ thiên với cây thuộc họ cỏ roi ngựa, với cây tiền hồ nam hoặc với cây bồ công anh Trung Quốc. Hình dáng của những loại cây này tương tự nhau, đều là loài cây thân gốc có lá, nhưng chúng có tính vị và công dụng khác nhau.
Tham khảo: Bán sỉ lẻ cây chỉ thiên tại HCM?