Tên khác
Tên thường gọi: Cải soong hay Cải xoong, Xà lách xoong, Đậu ban thái, Thuỷ điều thái, tây dương thái
Tên khoa học: Rorippa nasturtium – aquaticum (L.) Hayek ex Mansf. (Nasturtium officinale R. Br.)
Họ khoa học: thuộc họ Cải – Brassicaceae.
Cây Cải Soong
(Mô tả, hình ảnh cây Cải Soong, phân bố, thu hái, chế biến, thành phần hóa học, tác dụng dược lý…).
Mô tả:
Cây thảo sống nhiều năm, có thân bò dài tới 40cm, phân nhánh nhiều, đâm rễ ở các đốt, cả trong đất lẫn trong nước. Lá mọc so le, kép lông chim, có 3-9 lá kép hình trứng Đem Trả đều, thuỳ tận cùng thường lớn hơn, mép nguyên hay khía tai bèo, màu lục sẫm. Hoa nhỏ, màu trắng, họp thành chùm ở đầu cành. Quả cải hình trụ, chứa nhiều hạt đỏ.
Ra hoa tháng 4-5.
Bộ phận dùng:
Toàn cây – Herba Rorippae Nasturtii.
Chỗ Nào sống và thu hái:
Cây có xuất xứ ở châu Âu được nhập vào trồng ở nước ta từ cuối thế kỷ 19. Cây ưa đất mát và có nhiều nước chảy nhẹ. Ta trồng nhiều làm rau ăn vụ đông xuân; cũng gặp phát tán hoang dại ở lòng suối nước chảy, nước nhiều oxygen. Có thể thu hái toàn cây quanh năm.
Thành phần hóa học:
Người tađã biết trong Cải soong có 93,7% nước, 2,8% protid, 1,4% glucid, 2% cellulose, 0,8% tro, 89mg% calcium, 28mg% phosphor, 1,6mg% sắt, 15-45mg% iod, 25mg% vitamin C. Còn có một số chất khác như một heterosid có sulfur là gluconasturtiosid hay gluconasturtin thường ở dưới dạng muối K; chất này bị thuỷ phân dưới tác dụng của men myrosin để có một phân tử glucose, một phân tử sulfat acid K và một phân tử isothio-cyanat phenylethyl; chất tương lai là một tinh dầu, dưới dạng một chất lỏng Mang Trả màu, rất ít tan trong nước, tan trongcồn ether, chloroform, nó cho mùi của Cải soong.
Tác dụng dược lý:
Chống ung thư: Lợi ích chống ung thư của cải xoong có được là nhờ khả năng làm tăng chừng độ chất kháng oxy hóa trong máu và bảo vệ DNA, chống lại những tổn thương do các chất độc hại gây ra. Các bằng chứng thực nghiệm và lâm sàng cho thấy cải xoong có thể làm giảm nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt ở nam giới, ung thư ruột kết, ung thư cổ tử cung, ung thư vú ở phụ nữ, cùng theo đó ngăn chặn sự khuếch đại (di căn) các tế bào ung thư sang các cơ quan khác. Cơ chế này có được chính nhờ glucosinolates, một hoạt chất sinh học thực vật (phytochemical) có trong cải xoong. Khi chúng ta nhai chúng trong miệng chất này sẽ bị thủy phân để sản xuất isothiocynates – hoạt chất có công năng chống ung thư mạnh mẽ. Cải xoong cũng chính là nguồn dinh dưỡng đặt biệt phong phú với hoạt chất nasturtiin, tiền thân của isothiocyanate phennethyl.
Bổ mắt, Ngăn Ngừa bệnh tim mạch: Nhóm carotenoid trong cải xoong cung cấp nhiều lutein và zeaxantin, là chất chống oxy hóa cực mạnh, đặc biệt có lợi cho đôi mắt và trái tim. Một chén cải xoong chứa 1900mg lutein và zeaxanthin. Chế độ ăn uống nhiều lutein và zeaxanthin hạn chế nguy cơ thoái hóa điểm vàng, bệnh liên quan đến tuổi già có khả năng làm giảm thị lực và gây mù lòa. Đối với hệ tim mạch những người có nồng độ lutein và zeaxanthin trong máu cao sẽ có khả năng ít bị xơ vữa động mạch hơn, cùng theo đó phòng ngừa cholesterol cao trong máu.
Vị thuốc Cải Soong
(Công dụng, liều dùng, quy kinh, tính vị…)
Tính vị:
Cải soong có vị đắng, mùi thơm, tính mát
Tác dụng:
Có tác dụng thanh huyết, giải nhiệt, giảm đau, thanh phế tư dưỡng. Từ thời Thượng cổ, Hippocrat cho là nó có tính long đờm. Dioscoride cho biết nó có tính lợi tiểu. Từ thời Trung cổ, người ta dùng nó làm thuốc lọc máu và Phòng Lại liệu bệnh đường hô hấp. Từ thế kỷ 16, các tính chất như lợi tiểu, làm ngon miệng,chống hoại huyết đã được nói đến. Ngày nay ta biết Cải soong là một loại rau tốt cho cơ thể. Trước hết, nó có tác dụng khai vị, bổ, kích thích tiêu hoá, cung cấp chất khoáng cho cơ thể, chống Thiếu máu, chống bệnh hoại huyết, lọc máu, lợi tiểu, giảm đường huyết, chữa ho. Nó còn làm nên mồ hôi, Phòng Chống liệu giun và giải độc nicotin.
Công dụng, chỉ định và phối hợp:
Cải soong được sử dụng làm thuốc uống trong Ngăn Ngừa liệu chứng ăn mất ngon, cơ thể suy nhược, tạng bạch huyết, bệnh scorbut, chứng thiếu máu, bệnh lao, ho và các bệnh đường hô hấp, Cảm cúm, sỏi mật, các bệnh về gan mật, sỏi thậnvà các bệnh đường tiết niệu; ký sinh trùng đường ruột; Thấp khớp, thuỷ thũng, đái đường và ung thư.
Dùng ngoài Chữa Trị bệnh ngoài da: eczema, ghẻ, hắc lào, Rụng tóc, bệnh về da đầu, vết thương, ung nhọt, mụn tràng nhạc, lở loét, Đau răng, viêm lợi răng.
Có thể dùng tươi ăn sống như xà lách, hoặc giã ra lấy nước cốt uống, lấy dịch xoa, làm thuốc xức. Cũng có thể hãm uống. Liều dùng 50-100g.
Ứng dụng lâm sàng của Cải soong
Ngăn Chặn người mệt mỏi, hắt hơi
Nóng bức mùa hè, người mệt, hắt hơi, dùng Cải soong,một nắm (60g), rửa sạch, vò hay giã nát, thêm nước, lọc và pha đường uống.
Trị giun, giải độc, lợi tiểu
Dùng Cải soong tươi giã nát lấy nước cốt uống, hoặc dùng một nắm Cải soong, 3 củ Hành tây, 2 củ cải cho vào 1 lít nước, sắc lấy nước uống ngày 2 ly giữa các bữa ăn.
chữa Tàn nhang
Dùng 3 phần dịch Cải soong, 1 phần mật ong quậy đều, dùng vải mềm tẩm thuốc dạng bôi sáng và chiều, để khô rồi rửa sạch.
Viêm phế quản:
Lấy 150 g cải soong, 50 g lá tía tô, 5 g gừng tươi, 3 chén nước. Sắc mọi thứ lấy 1 chén, uống 3 lần/ngày.
Ho lao:
150 g cải soong nấu canh cùng theo với 150 g phổi lợn ăn vào buổi sáng. Buổi chiều lấy 1 nắm cải soong trộn giấm với 100 g thịt bò xào tái. Ăn liên tiếp trong nhiều ngày.
Nhuận hóa, phế đờm:
Nấu canh rau cải soong, quả la hán và thịt nạc, ăn hằng ngày.
Thanh nhiệt:
Cải soong nấu với cà rốt, chắt lấy nước uống.
Bệnh đái đường:
100 g cải soong, củ cải, cần tây, mùi tây, cà rốt, cải bắp, tỷ lệ bằng nhau đem ép lấy nước uống.
Chứng bí tiểu:
Cải soong rửa sạch trộn với dầu vừng và dấm, ăn sống trong bữa cơm.
Lở loét, rụng tóc:
Rau cải sông giã nát đắp lên chỗ đau hoặc da đầu.
Bệnh phù thũng:
Rau cải soong nấu với cá chép trong bữa cơm hằng ngày.
chữa bí tiểu tiện:
Cải soong 1 nắm, hành 3 củ, củ cải 2 củ, nước 1 lít, sắc lấy nước uống vào giữa bữa ăn.
Ngăn Chặn tăng huyết áp:
Lấy dịch cải soong uống ngày 2 lần, mỗi đợt 100ml.
Bài viết Cây Thuốc Cải cúc Tại HCM? được tổng hợp và biên tập bởi: Thảo Dược Tấn Phát Hcm. Mọi ý kiến đóng góp và phản hồi vui lòng gửi Liên Hệ cho Tấn Phát Co.,ltd. Xin cảm ơn.