Huyền sâm có tác dụng và bài thuốc trị bệnh?

Huyền sâm là một dược liệu quý trong Đông y. Dược liệu này có những công dụng trị bệnh như là giúp thanh nhiệt, giải độc, nhuận tràng,…. Ngoài ra thì huyền sâm còn có những tác dụng gì? Bài thuốc trị bệnh như thế nào? Các bạn tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.

Tìm hiểu về huyền sâm

• Tên khác:  Hắc sâm, đại nguyên sâm, phức thảo, dã chi ma, lăng tiêu thảo,..
• Tên khoa học: Scrophularia kakudensis Franch
• Họ: Mõm chó
• Cây huyền sâm là loại thực vật thân thảo có chiều cao khoảng 1-2m, sống hằng năm. Thân cây vuông, có rãnh dọc, màu xanh. Lá mọc đối xứng nhau màu tím ngả xanh, phiến dài hình trứng, mép xuất hiện nhiều răng cưa. Hoa mọc thành từng chùm ở ngọn hoặc đầu cành và có màu hơi ngả tím, hình chén, cánh hoa tạo thành hình môi và chia làm 5 chùy. Quả dạng bế hình trứng, có nhiều hạt nhỏ màu đen bên trong. Rễ cây phát triển thành rễ củ, hơi thon ở 2 đầu, xung quanh có nhiều rễ con mọc bám, chiều dài lên tới 10-20cm. Mỗi cây sẽ có từ 4-5 củ mọc thành từng chùm màu trắng hoặc vàng nhạt.
• Rễ được thu hoạch vào tháng 10-11 hằng năm. Đào phần rễ dưới mặt đất và chặt bỏ thân, cành, lá, đem về rửa sạch , cắt bỏ những rễ con bám xung quanh. Sau đó đem đi ủ cho mềm rồi cắt thành từng lát rồi phơi khô để sử dụng. Dược liệu sau khi bào chế có hình trụ, dài từ 12cm – 15cm, rộng khoảng 25mm. Bề mặt ngoài có màu nâu đất, bên trong màu đen, cứng dẻo. Bột màu đen nhạt, vị mặn ngọt.
• Thành phần có trong huyền sâm gồm có các hoạt chất sau: Linoleic acid, Oleic acid- Strearic acid, Asparagine,  6-O-Methylcatalpol, Ningpoenin, L-Asparagine, Harpagoside, Aucubin,….

Huyền sâm có tác dụng gì?

Theo Đông y thì huyền sâm có vị đắng, mặn, tính hàn hoặc là có vị mặn, đắng lẫn ngọt, tính mát. Cùng với những thành phần dinh dưỡng nên dược liệu có những tác dụng như sau:

• Giúp thanh nhiệt giải độc
• Điều trị chứng suy nhược cơ thể, kén ăn
• Giúp an thần giảm stress
• Tốt cho hệ tim mạch
• Có tác dụng tăng cường lưu thông máu
• Trị chảy máu cam
• Trị nóng trong xương
• Chữa ho, viêm phế quản, viêm amidam
• Điều trị chứng sốt phát ban, mất nước, co giật
• Trị sốt cao, mất nước, táo bón
• Tri lao hạch ở cổ, sưng vú
• Điều trị bạch hầu, ban sởi
• Giúp làm sáng mắt
• Hỗ trợ kháng khuẩn, điều trị các bệnh ngoài da

Bài thuốc trị bệnh từ huyền sâm

Bài thuốc trị viêm hạch, nổi hạch ở cổ, vú

• Chuẩn bị 20gr huyền sâm, 10gr mỗi vị gồm nghệ đen, dẻ quạt, bồ công anh, mộc thông
• Sắc nước uống mỗi ngày đến khi bệnh khỏi hẳn.

Bài thuốc trị viêm họng, viêm amidam

• Lấy 3gr thăng ma, 10gr cam thảo và huyền sâm; 5gr cát cánh, 6gr mạch môn
• Sắc dược liệu cùng 600ml nước đến khi cạn còn 1/3 thì chắt lấy nước uống, hoặc có thể dùng nước thuốc để súc miệng hằng ngày.

Trị phát ban và cổ họng sưng đau

• Chuẩn bị thăng ma, cam thảo, huyền sâm mỗi loại 20g
• Đem nguyên liệu đi sắc với 3 chén nước, đun cho đến khi cạn còn 1 chén rưỡi. Uống thuốc khi còn ấm nóng.

Trị mụn nhọt, lở ngứa

• Chuẩn bị 6g cam thảo; 10g – 12g sài đất, thổ phục linh, huyền sâm
• Đem nguyên liệu đi sắc uống. Mỗi ngày 1 tháng. Uống cho đến khi khỏi bệnh

Bài thuốc trị lao phổi

• Chuẩn bị 12gr mỗi vị gồm sinh địa, sa sâm, huyền sâm, mạch môn, 8gr các vị thiên môn, bách bộ, a giao
• Sắc dược liệu trên và chắt lấy nước uống, chia làm 3 lần uống trong ngày.

Bài thuốc chữa sốt cao, mất nước, táo bón :

• Chuẩn bị huyền sâm, cùng mạch môn và sinh địa mỗi loại khoảng 12g
• Sắc kĩ các vị thuốc trên và chắt nước uống, kiên trì dùng từ 4-5 ngày.

Trị sốt ra mồ hôi, buồn bực khó ngủ

• Chuẩn bị tri mẫu, huyền sâm, mạch môn đông có liều lượng bằng nhau
• Mỗi ngày đem đi sắc nước uống.

Bài thuốc điều trị suy nhược cơ thể, ho sốt, ăn uống kém

• Chuẩn bị 8g kê nội kim; 12g mỗi loại gồm: bạch truật và ngưu bằng tử; 20g huyền sâm; 40g sơn dược
• Đem nguyên liệu đi sắc lấy nước uống.

Trị ban sởi

• Chuẩn bị 12g huyền sâm. 4g tê giác. Sau đó đem nguyên liệu đi sắc uống

Bài thuốc chữa viêm tắc mạch máu ở tay chân

• Chuẩn bị 21gr huyền sâm, 10gr mỗi loại gồm đương quy, huyết giác, cam thảo dây và ngưu tất
• Đem dược liệu đi sắc cùng với nước và chia làm 3 lần uống trong ngày

Bài thuốc chữa cao huyết áp, chứng nhức đầu, ù tai

• Chuẩn bị 16gr huyền sâm, 12gr muồng sao và bắc bá sao, 10gr mỗi loại gồm hoa hòe, ngưu tất, mạch môn, kim anh
• Sắc các vị thuốc và sử dụng trong ngày, tránh để qua đêm.

Lưu ý

• Tỳ vị thấp, tỳ hư, tiêu chảy, huyết thiếu, mắt mờ, đình ẩm, hàn nhiệt, chi nhãn, huyết hư, bụng đau thì không nên dùng
• Âm hư mà không có nhiệt hoặc âm hư kèm tiêu chảy
• Dược liệu liệu có thể gây ra 1 số tác dụng phụ như là tiêu chảy, chán ăn, buồn nôn, giảm nhịp tim,…
• Huyền sâm kỵ với sơn thù, đại táo, can khương và lê lô nên không dùng chung.
• Không sử dụng dược liệu với các thuốc trị tiểu đường, thuốc chống loạn nhịp tim, thuốc chống ức chế beta,….

Xem thêm: Bán sỉ lẻ huyền sâm tại TPHCM?

Bài viết trên chúng tôi đã tổng hợp các thông tin về tác dụng và bài thuốc trị bệnh từ huyền sâm. Các bạn cần tham khảo thêm ý kiến của các chuyên gia và bác sĩ trước khi sử dụng dược liệu nhé. Nếu bạn muốn tham khảo thêm nhiều loại thảo dược thì hãy đến với trang web của Tấn Phát: https://thaoduocvn.net/.