Công dụng ngũ vị tử và bài thuốc từ ngũ vị tử?

Ngũ vị tử là loại quả có nguồn gốc tử Trung Quốc. Loại quả này rất là đặc biệt vì có 5 vị gồm: chua, cay, mặn, ngọt, đắng; vì vậy nên người dân thường sử dụng loại quả này để làm gia vị nấu ăn hiệu quả. Đây là cũng là một vị thuốc có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Các bạn cùng với Thảo Dược Tấn Phát tìm hiểu qua bài viết dưới đây để biết thêm nhiều công dụng và bài thuốc trị bệnh từ ngũ vị tử như thế nào?

Công dụng của ngũ vị tử

Ngũ vị tử hay còn gọi là ngũ mai tử, có tên khoa học là Fructus Schisandrae chinensis và thuộc họ ngũ vị ( Schisandraccae ). Phần được dùng làm thuốc là phần quả chín. Bởi trong quả có chứa các thành phần hóa học như là: 9,11% axit hữu cơ, 2-bisabolene-chamigrene, a-ylangene, sesquicarene, 5% lignans, 0,89% dầu dễ bay hơi. Ngoài ra thì ngũ vị tử còn chứa chất diệp lục, tanin, 1 lượng đường nhỏ, sterol, citral, vitamin C và E.

Theo y học cổ truyền thì ngũ vị tử là loại dược liệu có vị chua, tính ấm và quy vào kinh Thận, phế. Nên dược liệu có những công dụng như sau:

• Giảm căng thẳng, stress
• Giúp tinh thần thư giãn và phấn chấn
• Tăng cường hệ miễn dịch
• Điều hòa huyết áp về mức ổn định
• Điều trị ra mồ hôi trộm
• Giúp bổ thận tráng dương
• Trị di tinh, hoạt tinh, mộng tinh
• Trị liệt dương
• Tăng cường sinh lý
• Giúp giảm ho, long đờm
• Trị hen suyễn
• Giúp kháng lại các vi khuẩn gây bệnh
• Ức chế sự hình thành và phát triển của khối u
• Ngăn ngừa ung thư
• Trị tiêu chảy kéo dài
• Giúp bảo vệ gan, tránh tổn thương gan
• Điều trị suy nhược cơ thể
• Điều trị mất ngủ
• Giúp giảm đau đầu
• Kích thích hệ thần kinh não
• Ngăn ngừa bệnh alzhemer
• Hỗ trợ điều trị các triệu chứng tiền mãn kinh

Bài thuốc trị bệnh từ ngũ vị tử

Điều trị suy nhược cơ thể do mất máu và thiếu máu

• Nguyên liệu: ngũ vị tử và cát cánh mỗi loại 6g; bá tử nhân, phục linh, toan táo nhân, viễn chí, đan sâm, đương quy mỗi loại 8g; mạch môn và thiên môn mỗi loại 10g; địa hoàng và huyền sâm mỗi loại 12g; đảng sâm 16g.
• Thực hiện: Đem nguyên liệu đi sắc uống. Mỗi ngày dùng 1 thang

Điều trị suy nhược cơ thể do phế khí hư

• Nguyên liệu: 10g mỗi loại gồm: hoàng kỳ, ngũ vị tử, đảng sâm; 12g mỗi loại gồm: tử uyển, tang bạch bì, thục địa.
• Thực hiện: Đem nguyên liệu liệu sắc uống. Mỗi ngày dùng 1 thang.

Trị suy nhược cơ thể nên ra mồ hôi nhiều

• Nguyên liệu: 30 quả đại táo; 63g mỗi loại gồm: nhân sâm, mẫu lệ, bạch truật, ma hoàng, ngũ vị tử; 125g mỗi loại gồm: bán tử nhân và bán hạ khúc.
• Thực hiện: Trừ đại táo thì đem các nguyên liệu khác đi tán thành bột mịn. Đại táo bạn đem đi nấu nhừ, bỏ hạt rồi nghiền nát. Sau đó lấy bột thuốc nhào với thịt đại táo và vo viên bằng hạt ngô. Mỗi ngày dùng 2 lần và mỗi lần dùng 20 viên.

Điều trị suy nhược thần kinh, mất ngủ

• Nguyên liệu: 10g nhân sâm; ngũ vị tử và câu kỷ tử mỗi loại 30g; rượu 500ml
• Thực hiện: Đem nguyên liệu đi ngâm rượu trong 7 ngày là có thể sử dụng. Mỗi ngày uống 1 lý nhỏ trước khi ngủ khoảng 20ml.

Trị đau đầu, mất ngủ, hay quên

• Nguyên liệu: đương quy và ngũ vị tử mỗi loại 8g; long nhãn, hoài sơn, toan táo nhân mỗi loại 12g.
• Thực hiện: Đem nguyên liệu đi sắc uống mỗi ngày.

Trị ho mãn tính

• Nguyên liệu: túc xác tẩm đường rồi sao vàng khoảng 20g; ngũ vị tử 80g
• Thực hiện: Đem nguyên liệu tán thành bột rồi trộn với mạch nha để vo viên bằng quả táo tàu. Mỗi ngày ngậm 1 viên để giảm ho.

Trị ho do cảm hàn

• Nguyên liệu: ngũ vị tử và tế tân mỗi loại 4g; chích thảo và quế chi mỗi loại 6g; can khương, bán hạ, ma hoàng mỗi loại 8g; bạch thược 12g.
• Thực hiện: Đem nguyên liệu đi sắc uống. Chia làm 3 lần uống trong ngày.

Trị ho có đờm gây khó thở

• Nguyên liệu: bạch phàn và ngũ vị tử liều lượng vừa đủ; 1 cái phổi lợn
• Thực hiện: Đem nguyên liệu tán thành bột mịn. Phổi lợn đem đi nướng chín. Các bạn lấy 12g bột thuốc và đem phổi lợn chấm với bột thuốc và uống với nước ấm nhé.

Trị cảm nặng

• Nguyên liệu: 5g ngũ vị tử; nhân sâm và mạch môn mỗi loại 10g
• Thực hiện: Đem nguyên liệu đi sắc uống.

Trị hen suyễn nặng

• Nguyên liệu: 9g – 12g địa long sấy khô; 30g – 50g ngũ vị tử; 30g – 80g ngư tinh thảo
• Thực hiện: Đem nguyên liệu ngâm trong nước khoảng 4h rồi đem sắc với 500ml nước, đun với lửa nhỏ cho đến khi cạn còn 250ml. Chia làm 2 lần uống trong ngày.

Trị hen suyễn ở người già

• Nguyên liệu: 6g ngũ vị tử; 12g mỗi loại gồm: ngưu tất và bắc sa sâm, 16g mạch môn
• Thực hiện: Đem nguyên liệu đi sắc uống.

Trị di tinh và mộng tinh ở nam giới

• Nguyên liệu: nhân hồ đào 250g; ngũ vị tử 100g
• Thực hiện: Ngũ vị tử đem đi ngâm nước trong nửa ngày cho mềm rồi tách bỏ hạt và sao vàng cùng hồ đào. Để dược liệu nguội rồi nghiền thành bột mịn. Mỗi ngày dùng khoảng 9g bột pha với nước cơm để uống.

Trị hoạt tinh

• Nguyên liệu: mạch đông và đảng sâm mỗi loại 12g; ngũ vị tử 6g
• Thực hiện: Đem nguyên liệu đi sắc uống. Mỗi ngày dùng 1 thang

Trị liệt dương

• Nguyên liệu: ngũ vị tử 600g
• Thực hiện: Đem nguyên liệu nghiền thành bột mịn. Mỗi ngày chỉ dùng 3 lần và mỗi lần 4g. Khi dùng bài thuốc này phải kiêng thịt lợn, giấm, tỏi, cá.

Trị bế kinh

• Nguyên liệu: 40g mỗi loại gồm: a giao, phục linh, bán hạ chế, thục địa, ngũ vị tử, hoàng kỳ, sa sâm, đương quy; 120g bạch thược.
• Thực hiện: Đem nguyên liệu tán nhỏ rồi mỗi ngày dùng khoảng 12g – 20g để sắc uống.

Điều trị nhồi máu cơ tim

• Nguyên liệu: 6g cam thảo; 8g mỗi loại gồm: nhân sâm, ngũ vị tử, mạch môn
• Thực hiện: Đem nguyên liệu đi sắc uống.

Điều trị tai biến mạch máu não

• Nguyên liệu: 8g mỗi loại gồm: ngũ vị tử, nhân sâm, phụ tử chế; 12g mỗi loại gồm: long cốt, mạch môn, mẫu lệ
• Thực hiện: Đem nguyên liệu đi sắc uống. Mỗi ngày dùng 1 thang.

Đối tượng không nên sử dụng ngũ vị tử

• Phụ nữ mang thai không nên dùng ngũ vị tử vì có thể gây co bóp dạ con, gây sảy thai
• Người bị có vấn đề dạ dày thì không nên dùng dược liệu vì có thể gây tăng tiết axit và làm trầm trọng thêm triệu chứng viêm loét dạ dày.
• Người bị viêm phế quản có kèm ho và sốt thì không nên sử dụng
• Người bị nhiệt, ho giai đoạn đầu và mới phát ban thì không nên sử dụng
• Người bị động kinh không nên sử dụng vì sẽ gây kích thích não bộ
• Người đang sử dụng thuốc điều trị thì không nên sử dụng dược liệu