Tại sao da của chúng ta lại bị lên mụn ?

Mụn là tình trạng mà ai cũng phải gặp và chúng gây mất thẩm mỹ trên mặt chúng ta mà còn ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng của chúng ta. Vậy nguyên nhân gì khiến cho da chúng ta lên mụn như vậy ? Những cách hỗ trợ điều trị mụn như thế nào ? Các bạn cùng Tấn Phát tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.

Mụn là gì ? Phân loại các loại mụn mọc trên da ?

Mụn là bệnh da liễu thường gặp và đây là kết quả của việc bít tắc lỗ chân lông do bụi bẩn, bã nhờn, phấn trang điểm,….. tích tụ trên da. Điều này dẫn đến các nốt mụn sưng, viêm xuất hiện trên bề mặt da. Mụn thường xuất hiện ở mặt, cổ, lưng, ngực và vai, và có thể gây ra nhiều vấn đề thẩm mỹ cũng như tâm lý.

Các loại mụn thường mọc trên mặt:

• Mụn đầu trắng (Whiteheads): Là loại mụn được hình thành do lỗ chân lông bị tắc nghẽn do bã nhờn và tế bào da chết. Mụn có màu trắng hoặc vàng nhạt, không viêm và thường không gây đau đớn.
• Mụn đầu đen (Blackheads): Loại mụn này được hình thành do lỗ chân lông bị tắc nghẽn, nhưng không kín hoàn toàn. Bã nhờn và tế bào da chết bị oxy hóa, tạo ra màu đen ở đầu mụn. Mụn đầu đen cũng không gây viêm.
• Mụn mủ (Pustules): Đây là loại mụn viêm có đầu trắng chứa mủ. Mụn thường sưng đỏ xung quanh và có thể gây đau nhẹ. Mụn mủ thường dễ vỡ nếu chạm mạnh và dễ gây nhiễm trùng nếu không được vệ sinh đúng cách.
• Mụn bọc (Nodules): Mụn bọc là loại mụn viêm nặng, lớn hơn các loại mụn thông thường. Chúng thường nằm sâu dưới da và gây đau đớn.
• Mụn nang (Cysts): Đây là dạng mụn nặng nhất, hình thành từ sự viêm nhiễm nghiêm trọng bên dưới da. Mụn nang thường to, sưng đỏ, chứa mủ và rất đau.
• Mụn ẩn: Là loại mụn nằm dưới da, không có đầu mụn rõ ràng. Mụn ẩn không viêm nhưng gây ra tình trạng da gồ ghề, khó chịu. Loại mụn này khó điều trị vì không trồi lên bề mặt da.

Vì sao da chúng ta bị mọc mụn ?

Da bị mọc mụn do nhiều nguyên nhân khác nhau nhưng có những nguyên nhân chủ yếu là do sự rối loạn trong việc sản xuất bã nhờn, tắc nghẽn lỗ chân lông và vi khuẩn phát triển trên da. Ngoài ra thì còn nhiều nguyên nhân ngoại vi xung quanh gây nên tình trạng mụn ở da:

Do tăng tiết bã nhờn

• Tuyến bã nhờn trên da sản xuất dầu tự nhiên để giữ ẩm và bảo vệ da. Tuy nhiên, khi tuyến bã nhờn hoạt động quá mức, lượng dầu thừa (bã nhờn) sẽ tích tụ trên bề mặt da. Khi kết hợp với tế bào da chết, chúng có thể gây tắc nghẽn lỗ chân lông, tạo môi trường cho vi khuẩn phát triển và hình thành mụn.

Tắc nghẽn lỗ chân lông

• Tế bào da chết tích tụ trên da mà không được loại bỏ đúng cách có thể dẫn đến tắc nghẽn lỗ chân lông. Khi lỗ chân lông bị tắc, bã nhờn không thể thoát ra ngoài, gây ra mụn đầu trắng, mụn đầu đen, và các loại mụn viêm.

Các loại vi khuẩn gây mụn trên da

• Vi khuẩn Propionibacterium acnes (P. acnes) là một loại vi khuẩn sống trên da. Khi lỗ chân lông bị tắc, vi khuẩn này có điều kiện phát triển mạnh mẽ, gây viêm nhiễm và dẫn đến các loại mụn viêm như mụn mủ, mụn bọc, và mụn nang.

Sự thay đổi nội tiết tố

• Nội tiết tố (hormone) đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh hoạt động của tuyến bã nhờn. Khi có sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể (thường xảy ra trong giai đoạn dậy thì, chu kỳ kinh nguyệt, mang thai hoặc khi dùng thuốc tránh thai), tuyến bã nhờn có thể hoạt động mạnh hơn, gây ra mụn.
• Đặc biệt, hormone androgen tăng cao sẽ kích thích tuyến bã nhờn sản xuất nhiều dầu hơn, dễ dẫn đến mụn.

Căng thẳng kéo dài

• Khi tâm lý căng thẳng có thể kích thích cơ thể sản xuất nhiều hormone cortisol hơn, khiến tuyến bã nhờn hoạt động mạnh hơn. Điều này góp phần làm tắc nghẽn lỗ chân lông và gây mụn.

Chế độ ăn uống không lành mạnh

• Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế độ ăn uống chứa nhiều đường, dầu mỡ, và các sản phẩm từ sữa có thể ảnh hưởng đến hoạt động của tuyến bã nhờn và tình trạng mụn. Đặc biệt, thực phẩm có chỉ số đường huyết cao (GI) có thể làm tăng mức insulin, kích thích tiết dầu và gây mụn.

Mỹ phẩm và sản phẩm chăm sóc da không phù hợp

• Sử dụng những mỹ phẩm chứa thành phần gây tắc nghẽn lỗ chân lông (như dầu khoáng, silicone) hoặc không vệ sinh cọ trang điểm, đồ dùng cá nhân thường xuyên cũng có thể gây mụn. Một số sản phẩm chăm sóc da không phù hợp với loại da của bạn có thể gây kích ứng và làm tình trạng mụn trở nên tồi tệ hơn.

Thiếu vệ sinh và không chăm sóc da đúng cách

• Không rửa mặt đủ thường xuyên hoặc sử dụng các sản phẩm không phù hợp có thể dẫn đến tình trạng lỗ chân lông bị tắc, da tích tụ bụi bẩn và dầu, từ đó dẫn đến mụn.
• Thói quen sờ tay lên mặt hoặc nặn mụn bằng tay bẩn cũng làm vi khuẩn dễ lây lan và gây viêm nhiễm.

Yếu tố di truyền

• Di truyền cũng là một trong những nguyên nhân khiến bạn dễ bị mụn. Nếu bố mẹ hoặc anh chị em của bạn từng bị mụn nặng, khả năng bạn cũng có thể gặp phải vấn đề này sẽ cao hơn.

Thay đổi môi trường và thời tiết

• Môi trường ô nhiễm hoặc thời tiết nóng ẩm có thể làm da tiết nhiều dầu hơn, tạo điều kiện cho mụn phát triển. Khi da tiếp xúc với khói bụi, vi khuẩn từ môi trường, lỗ chân lông dễ bị tắc nghẽn.

Mất ngủ kéo dài

• Ngủ không đủ giấc hoặc giấc ngủ không chất lượng làm tăng hormone cortisol và gây mất cân bằng nội tiết tố, từ đó làm tình trạng mụn nghiêm trọng hơn.

Tác dụng phụ của thuốc

• Một số loại thuốc như thuốc tránh thai, steroid, hoặc thuốc trị động kinh có thể gây tác dụng phụ làm nổi mụn.

=> Mụn là một vấn đề da liễu phổ biến, và việc tìm hiểu nguyên nhân gây mụn là bước đầu tiên quan trọng trong việc lựa chọn phương pháp điều trị và phòng ngừa thích hợp.

Những Phương Pháp Hỗ Trợ Chăm Sóc Cho Da Mụn

Để kiểm soát và giảm mụn, điều quan trọng là phải có một chế độ chăm sóc da phù hợp. Dưới đây là những phương pháp hỗ trợ chăm sóc da mụn hiệu quả:

• Làm sạch da đúng cách: Dùng sữa rửa mặt dịu nhẹ, không chứa cồn để làm sạch da 2 lần mỗi ngày. Tránh rửa mặt quá nhiều vì điều này có thể làm mất đi lớp dầu tự nhiên, khiến da trở nên khô ráp.
• Tẩy tế bào chết nhẹ nhàng: Tẩy tế bào chết 1-2 lần mỗi tuần để loại bỏ da chết, giúp thông thoáng lỗ chân lông. Tuy nhiên, không nên sử dụng sản phẩm có hạt lớn dễ làm tổn thương da.
• Dưỡng ẩm cho da: Làn da mụn vẫn cần độ ẩm. Hãy chọn sản phẩm dưỡng ẩm không chứa dầu (oil-free) để cân bằng độ ẩm mà không gây bí tắc lỗ chân lông.
• Sử dụng sản phẩm trị mụn chuyên biệt: Nên dùng các sản phẩm chứa thành phần trị mụn như axit salicylic, benzoyl peroxide hoặc các loại tinh dầu tự nhiên để kháng khuẩn và giảm viêm.
• Chế độ ăn uống và nghỉ ngơi hợp lý: Hạn chế đồ ăn cay nóng, nhiều đường và dầu mỡ. Nên ăn nhiều rau xanh, trái cây và uống đủ nước mỗi ngày. Ngủ đủ giấc và giảm căng thẳng cũng giúp cải thiện tình trạng mụn.
• Ngoài ra thì bạn có thể sử dụng thêm một số loại thảo dược hỗ trợ làm đẹp da hiệu quả được nhiều người tin dùng và cần tham khảo ý kiến của các chuyên gia bác sĩ trước khi sử dụng.